در شرایط اقتصادی امروز کشور، یکی از راه‌های مطمئن برای حفظ پول و استفاده از زیبایی زیورآلات، خرید طلا است. یکی از نکات مهمی که باید قبل از خرید طلا بدانید، انواع عیار طلا است. شناخت ویژگی‌های طلای 24 عیار و تفاوت آن با طلای 14 عیار به خرید طلای متناسب با کاربرد، کمک می‌کند.
طلا چند عیار دارد. هرچه عیار طلا بالاتر باشد، میزان طلای استفاده شده در آن هم بیشتر است. به این نکته توجه داشته باشید که طلا با عیار بالاتر قابلیت شکل‌پذیری بالاتری دارد و زیورآلات ساخته شده از این طلا ممکن است با گذر زمان تغییر شکل دهند. آلیاژهای اضافه شده به طلا، عیار آن را کاهش می‌دهند اما مقاومت زیورآلات را افزایش می‌دهد. زیورآلاتی که به طور مداوم استفاده می‌شوند بهتر است از طلاهایی با عیار پایین‌تر ساخته شوند.
در ادامه این مطلب، نحوه تشخیص عیار طلا و انواع عیار طلا را بررسی می‌کنیم و کاربرد هر کدام را شرح می‌دهیم. در صورتی که می‌خواهید از طلا برای سرمایه گذاری استفاده کنید مقاله(تفاوت عیارهای طلای آبشده: کدام برای سرمایه گذاری مناسب تر است؟) را مطالعه کنید.
عیار طلا چیست و چگونه اندازه‌گیری میشود؟
عیار طلا درصد طلای خالص را در هر گرم مشخص می‌کند. برای تشخیص عیار طلا، از سه روش مختلف استفاده میشود.
- در روش کوپلاسیون که تنها در آزمایشگاه‌های تخصصی قابل اجرا است، طلا را با مواد شیمیایی دیگر ترکیب کرده سپس آن را در محفظه‌ای از سرب در دمای 1050 قرار می‌دهند. سپس ترکیب را برای 90 دقیقه در اسید نیتریک می‌جوشانند. چیزی که باقی می‌ماند طلای خالص است. اختلاف وزن ابتدایی و انتهایی، درصد طلا و عیار آن را تعیین می‌کند.
- روش دوم، استفاده از سنگ محک است. سنگ محک از جنس کوارتز و به رنگ سیاه است. برای تعیین عیار، طلا را به شکلی که به ظاهر آن آسیبی وارد نشود، روی آن می‌کشند. با بررسی اثر باقیمانده از طلا روی سنگ محک، عیار طلا تعیین میشود. این روش بیشتر برای اصل بودن طلای آب شده استفاده میشود.
- با پیشرفت تکنولوژی، امروزه از اشعه ایکس برای تعیین عیار طلا استفاده میشود. در این روش از دستگاهی به نام XRF استفاده میشود که در دستگاه‌های طلا‌یاب هم وجود دارد. مولکول‌‌های فلزات موجود در قطعه طلا، اشعه ایکس را بازتاب می‌دهند و با اندازه‌گیری این بازتاب، می‌توان درصد آنها را اندازه‌گیری و عیار قطعه طلا را بدست آورد.
انواع عیار طلا
طلا انواع مختلفی دارد و در این بخش درصد طلای هر یک از انواع عیار طلا و ویژگی‌های هرکدام را بررسی خواهیم کرد.
طلای 9 عیار، 37.5% طلا
طلا با عیار 9 از ارزش پایینی برخوردار است. در زیورآلاتی که در آنها از این طلا استفاده میشود، معمولا از فلزات با ارزش دیگری مانند نقره به میزان زیاد استفاده میشود. این نوع طلا رنگ زرد بسیار کم‌رنگی دارد و به ندرت در زیورآلات لوکس استفاده میشود.
طلای 10 عیار، 41.7% طلا
طلای 10 عیار به دلیل قیمت ارزانی و مقاومتی که دارد، برای افرادی که می‌خواهند در شرایط سخت زیورآلاتی مانند حلقه ازدواج خود را به همراه داشته باشند، مناسب است. به دلیل درصد بالاتر آلیاژ، رنگ این عیار طلا زرد بسیار کم رنگ و بیشتر مشابه طلای سفید است.
طلای 14 عیار، 58.3% طلا
طلای 14 عیار دارای 58.3% طلای خالص و 41.7% آلیاژ نقره و مس است. این نوع طلا یکی از مقاوم‌ترین انواع طلا است و برای زیورآلاتی که همیشه در دست هستند، مانند حلقه ازدواج و النگو، مناسب است. جواهرات ساخته شده از طلای 14 عیار به طور همزمان هم زیبا و هم مقاوم هستند. به دلیل وجود درصد بیشتری از آلیاژ، احتمال ایجاد حساسیت پوستی توسط زیورآلات تولید شده با طلای 14 عیار بیشتر است.
طلا 18 عیار، 75% طلا
در طلای 18 عیار که به نام طلا عیار 750 هم شناخته میشود، از 75% طلای خالص استفاده میشود تا میان زیبایی و مقاومت تعادل مناسبی ایجاد شود. از این طلا برای زیورآلاتی استفاده میشود که همچنان به طور روزمره استفاده می‌شوند ولی ظاهری نزدیک به طلا دارند. نوع دیگری از طلا 18 عیار وجود دارد که طلا عیار 740 نام دارد. این طلا از 74% طلا تشکیل شده است و کمی عیار آن از طلا 18 عیار کمتر است.
عیار طلای آبشده که از آب کردن طلاهای دست دوم به دست می‌آید در بازار ایران معمولا 18 است. رنگ طلای 18 عیار از طلا با عیار پایین‌تر، کمرنگ‌تر است. در صورتی که درصد مس در آلیاژ بیشتر باشد، رنگ طلا به سمت قرمز می‌رود. در صورتی که نقره بیشتری در طلای 14 عیار استفاده شود، رنگ طلا به سفید نزدیک‌تر می شود. به دلیل درصد خلوص بالاتر طلا، احتمال ایجاد حساسیت پوستی هم کاهش پیدا می‌کند.
طلا 21 عیار، 87.5% طلا
طلای 21 عیار در میان انواع عیار طلا رنگی پر رنگی دارد و به همین دلیل به طلای کویتی معروف است. این عیار طلا رنگ طلا را همزمان با مقاومت فلزات نیکل، روی و نقره را دارد و مناسب زیورآلات ظریف است.
طلا 22 عیار، 91.7% طلا
در میان انواع عیار طلا، طلای 22 عیار بهترین نوع طلا برای ساخت زیورآلات با جزئیات زیاد است. این نوع طلا، ویژگی‌های نزدیکی به طلای 24 عیار دارد. این عیار طلا رنگ روشن و شفاف دارد و دارای مقاومت بالاتر نسبت به طلای 24 عیار است. آلیاژ مورد استفاده در طلای 22 عیار معمولا مس، نقره، زینک یا نیکل است. به دلیل درصد خلوص بالا، طلای سفید یا رز گلد با عیار 22 در بازار وجود ندارد.
سکه‌های طلا و دیگر انواع طلا برای سرمایه‌گذاری را با این نوع طلا می‌سازند زیرا از مقاومت کافی برخوردار است.
طلا 24 عیار، 99.9% طلای خالص
با ارزش‌ترین نوع طلای موجود در بازار، طلای 24 عیار است. به دلیل قابلیت شکل‌پذیری بالا، نمیتوان از آن در طراحی‌های پیچیده استفاده کرد و با ایجاد فشار خم میشود. ارزش این طلا به مرور زمان بیشتر از انواع دیگر طلا افزایش پیدا می‌کند. بدون توجه به نوسانات بازار جهانی طلا، طلای 24 عیار در این بازار همواره خریدار دارد.
به این نکته مهم توجه داشته باشید که در بازار ایران، کمترین عیار مجاز 18 و بیشترین عیار مجاز 24 است و نمیتوان طلا با عیار کمتر یا بیشتر مانند را در ایران خرید و فروش کرد.
تفاوت عیارهای طلا، در یک نگاه
در جدول زیر می‌توانید به طور خلاصه تفاوت انواع عیار طلا را متوجه شوید.
| عیار | خلوص طلا | آلیاژها | ویژگی‌های خاص |
| 14 | 58.3 | مس، نقره | مقاومت بالا، مناسب برای زیورآلاتی که همیشه در شرایط سخت پوشیده می‌شوند. |
| 18 | 75 | مس، نقره | تعادل میان خلوص و مقاومت، رنگ مات |
| 21 | 87.5 | مس، نقره، نیکل | رنگ زرد روشن |
| 22 | 91.7 | فلزات مختلف | رنگ شفاف، مناسب برای زیورآلات پر جزئیات |
| 24 | 99.9 | ندارد | خلوص کامل، ایده‌آل برای سرمایه‌گذاری |
شما می‌توانید با توجه به کاربرد مد نظر خود با استناد به جدول راهنمای عیار طلا بالا، طلایی با عیار مناسب انتخاب کنید.
آیا عیار بالاتر، به معنای کیفیت بالاتر است؟
ALT: کیفیت انواع عیار طلا
هرچه عیار طلا بالاتر باشد، درصد طلای خالص در هر گرم آن بیشتر و از ارزش بالاتری برخوردار است. عیار بالاتر لزوما به معنای کیفیت بالاتر نیست. طلای 24 عیار به ندرت در ساخت زیورآلات معمول استفاده میشود زیرا به دلیل شکل‌پذیری بالایی که دارد، با گذر زمان و تحت فشار، تغییر شکل می‌دهد. عیار شمش طلا معمولا 24 است و معمولا در کنار سکه برای سرمایه‌گذاری استفاده میشود.
درصد بالا آلیاژ استفاده شده در طلا، آن را مقاوم‌تر می‌کند. زیورآلات ساخته شده از طلا با عیار پایین‌تر مقاومت بیشتری دارند و به ندرت تغییر شکل می‌دهند.
هر چه عیار طلا پایین‌تر باشد، طلا مقاوم‌تر خواهد بود. زیور‌الات طلا، معمولا از طلای 18 عیار ساخته می‌شوند تا به راحتی نشکنند و تغییر شکل ندهند. به همین دلیل، این باور وجود دارد که طلای 18 عیار از طلای 24 عیار با کیفیت‌تر است.
چگونه انواع عیار طلا را تشخیص دهیم؟
وقتی شمش طلا یا زیورآلات طلایی ساخته میشود، روی آنها اعدادی حک میشود که نشان دهنده میزان درصد طلا یا همان عیار آن‌هاست. جدول زیر نشان دهنده عیار و اعدادی است که عیار طلا را نشان می‌دهند.
| عیار | درصد خلوص | عدد حک شده |
| 8 | 33.3% | 333 |
| 9 | 37.5% | 375 |
| 10 | 41.7% | 417 |
| 12 | 50% | 500 |
| 14 | 58.5% | 585 |
| 18 | 75% | 750 |
| 74% | 740 | |
| 21 | 87.5% | 875 |
| 22 | 91.6% | 916 |
| 24 | 99.95 | 999 |
هنگام خرید طلا، چه به صورت زیورآلات و چه به صورت شمش، به عددهایی که عیار طلا را نشان می‌دهد توجه کنید. در صورتی که این عدد با طلایی که قصد خرید آن را دارید مغایرت داشت، حتما به فروشنده اطلاع دهید.
انواع عیار طلا، تعیین‌کننده ارزش طلا
عیار طلا میزان طلای موجود در قطعه طلا را نشان می‌دهد. آشنایی با انواع عیار طلا می‌تواند به شما در هنگام خرید طلای زینتی یا طلا برای سرمایه‌گذاری کمک کند. هر چه عیار طلا پایین‌تر باشد، به دلیل وجود آلیاژ بیشتر در آن، مقاومت بیشتری دارد. طلای 22 یا 24 عیار با وارد آمدن فشار تغییر شکل می‌دهد و برای استفاده روزمره مناسب نیست. طلای 18 عیار برای زیور آلاتی مانند حلقه ازدواج که به صورت روزانه استفاده میشود، ایده‌آل است. عیار طلا فقط نشان‌دهنده درصد طلا نیست، بلکه راهنمایی برای خرید بهترین طلا بر اساس کاربرد آن است.
سوالات متداول
عیار طلا
منابع:
IIFL | Ken & Dana Design | Sell Gold Sydney | Onecklace | Charisma | My Shemsh | Talin
