طلا یکی از با ارزش‌ترین فلزات در جهان است. طلا نقش برجسته‌ایی در اقتصاد، سرمایه‌گذاری و صنعت جواهرسازی جهان دارد. یکی از راه‌های حفظ، ارزیابی و تبادل این فلز گرانبها، استفاده از استاندارد طلا به صورت ملی و جهانی است. نیاز به تعیین استانداردهای دقیق و شفاف برای سنجش کیفیت، خلوص و ویژگی‌های ظاهری طلا بیش از پیش شده است.

با توجه به حجم وسیع مبادلات طلا در سراسر جهان، وجود استانداردهای معتبر نه تنها برای مصرف‌کنندگان نهایی بلکه برای فعالان بازارهای مالی، بانک‌ها و صنایع نیز ضروری است. این استانداردها مشخص می‌کنند که هر شمش یا مصنوعات طلایی باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد، چه اطلاعاتی بر روی آن حک شود، چه میزان خلوصی داشته باشد و توسط چه نهادهایی تایید گردد.

در ادامه به ما همراه باشید تا به سوالاتی از قبیل استاندارد طلا چیست و چه کاربردی دارد؟ پاسخ دهیم.

چرا آگاهی از استاندارد طلای ایران و جهان مهم است؟

خرید طلا با استانداردهای ملی و جهانی مزایا زیر را به دنبال دارد:

• تضمین درستی عیار و خلوص طلا
• قابلیت رهگیری فروشنده و آزمایشگاه تعیین عیار با استفاده کد استاندارد طلا
• خرید طلا با استانداردهای جهانی به خریدار اجازه معامله طلا در هر نقطه ایی از جهان را می‌دهد.
• ارزش طلا با استاندارد جهانی در همه نقاط جهان حفظ می‌شود.
• به دلیل آسانی اطمینان از اصالت طلا، فروش آن راحت‌تر است.
• به دلیل تعیین مشخصات ساخت شمش استاندارد طلا، شمش‌های طلا به شکلی یکپارچه با ویژگی‌های ظاهری خاص ساخته می‌شوند.
• اطمینان از مطابقت ویژگی‌های طلا با اطلاعات فاکتور

به طور کلی، خرید طلا با استانداردهای ملی و جهانی باعث می‌شود خریدار دیگر نگرانی بابت کلاهبرداری و طلای تقلبی نداشته باشد.

استاندارد ملی طلا

در ایران و جهان، برای تضمین اصالت طلا و رهگیری تولیدک‌کننده و آزمایشگاه تعیین عیار آن از استانداردهای ملی مختلفی استفاده می‌شود. نقطه مشترک همه این استانداردها شفافیت درباره عیار و سازنده شمش است. در ادامه با جزئیات شرایط هر یک از این استانداردها می‌پردازیم.

طلا با استاندارد T۲۴۹۰

یکی از استانداردهای مهم ملی طلا، استاندارد T۲۴۹۰ است. در این استاندارد، اطلاعات مهمی چون نام تولید‌کننده، عیار شمش طلا به صورت دقیق، شماره سریال منحصر بفرد و وزن دقیق شمش باید روی شمش حک شود. کد استاندارد طلا درج شده بر شمش به خریدار این قابلیت را می‌دهد تا از طریق سازمان ملی استاندارد ایران اصالت شمش طلای خود را بسنجد.

هدف از ایجاد این کد، شفافیت در فرایند تولید و فروش، تضمین اصل بودن طلا و تعیین عیار دقیق ان‌ها توسط مراکز مورد قبول دولت است. خریدار هنگام خرید طلا با این کد لازم نیست نگران تقلبی بودن طلا یا عدم مطابقت مشخصات طلا با شمش خریداری شده باشد. یکی دیگر از مزایای خرید طلا با استاندارد T۲۴۹۰ امکان معامله آسان آن است زیرا که خریدار بعدی می‌تواند به راحتی از اصالت و مشخصات آن اطمینان حاصل پیدا کند.

طلاهای مورد معامله در زرپاد از این استاندارد پیروی می‌کنند. برای تامین امنیت بیشتر، شمش‌های زرپاد در بسته‌بندی ضد جعل با تکنولوژی جوهر OVI بسته‌بندی می‌شوند. این کار امکان جعل طلاها را به صفر می‌رساند.

استاندارد طلای ۸۱۰۶

استاندارد طلای ایران به شماره ۸۱۰۶ یکی از مهم‌ترین استانداردهای مرتبط با طلا و جواهرات است که به بررسی و تعیین میزان طلای موجود در طلای زینتی اختصاص دارد. هدف اصلی تدوین این استاندارد، تعیین یک روش یکپارچه خلوص طلا در  آلیاژ‌هایی است که مقدار طلا در آن‌ها بین ۳۳۳ تا ۹۹۹ واحد در هزار (درصد جرمی) است.

این استاندارد، برای تعیین خلوص طلا از روش کوپلاسیون استفاده می‌کند. این روش عمدتا برای آلیاژ‌هایی کاربرد دارد که در ترکیب آن‌ها عناصر مس، نقره و روی به‌عنوان فلزات پایه به‌کار رفته‌اند. همچنین این روش در شرایط خاص، برای آلیاژهایی که شامل عناصر نیکل یا پالادیوم هستند قابل استفاده است.

استانداردهای بین‌المللی

استانداردهای تولید شمش طلای مختلفی در سراسر جهان وجود دارد که معامله طلا را در سطح جهانی امکان‌پذیر می‌کند. در این بخش، تعدادی از مهم‌ترین استانداردهای بین‌المللی را بررسی می‌کنیم.

ایزو ۲۴۰۱۸:۲۰۲۰

استاندارد ایزو ۲۴۰۱۸:۲۰۲۰ براش شمش‌های صنعتی و سرمایه‌گذاری است. این استاندارد مواردی مانند ترکیب شیمیایی، مشخصات فیزیکی، کیفیت سطح شمش استاندارد طلا، نشانه‌های لازم و موارد دیگر را پوشش می‌دهد و کیفیت شمش‌های طلا را تضمین می‌کند. هدف این استاندارد افزایش شفافیت، قابلیت ردیابی و یکپارچگی در بازار شمش طلا است.طبق این استاندارد، وزن یک شمش طلای یک کیلوگرمی باید بین ۱.۰۰۰۰۰۰ و ۱.۰۰۰۱۰ کیلوگرم باشد. طول، عرض و ضخامت شمش طلا هم باید به ترتیب ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلی‌متر، ۴۷ تا ۵۶ میلی‌متر و ۷  میلی‌متر تا ۱۳ میلی‌متر باشد. این اندازه حمل و نقل شمش‌‌ها را آسان‌تر می‌کند.

استانداردهای LBMA

طلاهایی که در بازار شمش لندن رد و بدن می‌شوند باید استانداردهای LBMA یا London Bullion Market Association را داشته باشند. تولید‌کننده های شمش طلای دارای استاندارد LBMA به صورت سالانه بازرسی می‌شوند و در صورت عدم رعایت قوانین، از لیست فروشنده‌های دارای LBMA حذف می‌شوند.

طلاهای استاندارد LBMA، از ۹۹.۹۹% طلای خالص هستند و وزن و ابعاد خاصی دارند. با استفاده از شماره سریال حک شده روی شمش طلا می‌توان اصالت شمش طلا را بررسی کرد. مهر سازنده، سال تولید و عدد نشان‌دهنده عیار از دیگر اطلاعات مهمی است که طبق استاندارد LBMA‌ باید روی شمش حک شود.

استاندارد طلای BIS‌ در هند

این استاندارد توسط سازمان استاندارد هند نظارت و بر همه جواهرات ساخته شده از طلا، مصنوعات طلا و سکه‌های طلایی که برای سرمایه‌گذاری نیست،  اعمال می‌شود. شمش‌های طلایی که این استاندارد را دارند این اطمینان را به خریدار می‌دهد که شمش طلا از خلوص کافی برخوردار است. طلاهای مورد تایید این استاندارد دارای عیار ۲۲، ۱۸ و ۱۴ هستن. هر کدام از عیارهای طلا دارای کاربرد خاصی هستند. استاندارد BIS هند همه تولیدکننده‌های شمش طلا را موظف به حک کردن لوگوی BIS، عیار طلا، لوگوی تولیدکننده لوگوی آزمایشگاه تعیین عیار و کد استاندارد طلا بر شمش می‌کند.

ایزو ۱۷۰۲۵

ایزو ۱۷۰۲۵ استانداردی شناخته‌شده در سطح بین‌المللی است که مخصوص آزمایشگاه‌های تعیین عیار طلا است. این استاندارد تضمین می‌:ند که نتایج عیارسنجی آزمایشگاه‌ها دقیق و صحیح است. برای اعطای ایزو ۱۷۰۲۵ به آزمایشگاه‌ها، بر دو جنبه آن‌ها تمرکز می‌شود:

• صلاحیت فنی: توانایی یک آزمایشگاه در تولید نتایج معتبر فنی با استفاده از آخرین تکنولوژی‌ها
• سیستم مدیریت کیفیت: فرآیندهای مدیریتی که نتایج با کیفیت بالا و ثابت را تضمین می‌کنند

استاندارد ISO ۱۷۰۲۵ یک استاندارد جهانی شناخته شده است، به این معنی که نتایج آزمایشگاه‌های دارای این استاندارد در سراسر جهان معتبر خواهد بود.

استاندارد طلا Comex

Comex بخشی از گروه CME است که بورس کالای شیکاگو و سایر بازارهای جهانی را اداره می‌کند. Comex به عنوان یک بورس معاملات آتی کالا فعالیت می‌کند که در آن معامله‌گران می‌توانند قراردادهای آتی کالاهایی مانند فلزات گرانبها، نفت و گاز طبیعی را خرید و فروش کنند.

برای معامله طلا در Comex، شمش طلا باید حداقل ۹۹.۵% خلوص داشته باشد و بین ۳۰ گرم الی ۱۲.۵ کیلو گرم وزن داشته باشد. علاوه بر این، شماره سریال و نام تولید‌کننده شمش باید روی طلا حک شده باشد.

ایزو ۹۲۰۲

استاندارد بین‌المللی طلا و جواهرات (ISO ۹۲۰۲) یکی از مهم‌ترین دستورالعمل‌های جهانی برای طلای استفاده شده در انواع جواهرات مختلف است. ISO ۹۲۰۲ به‌طور خاص برای حفظ کیفیت آلیاژهای فلزات گران‌بها مانند طلا، نقره، پلاتین و پالادیوم که در ساخت زیورآلات به‌کار می‌روند، نوشته شده است. مطابق این استاندارد طلا باید عیار ۳۷۵، ۵۸۵، ۷۵۰ و ۹۱۶ داشته باشد.

استاندارد ASTM B۵۶۲

از این استاندارد برای طلای تصفیه شده و عرضه شده به صورت شمش استاندارد طلا استفاده می‌شود. در این استاندارد، طلا با توجه به خلوص به چهار دسته ۹۹.۵،  ۹۹.۹۵، ۹۹.۹۹ و ۹۹.۹۹۵ درصد تقسیم می‌شود. طلا در این استاندارد می‌تواند با استفاده از همه انواع فرایندهای تصفیه تولید شده باشد. خلوص این شمش‌ها باید در آزمایشگاه‌های معتبر و با استفاده از دستگاه‌های دقیق سنجیده شود.

استانداردهای ملی و جهانی طلا، تضمین اصالت طلا در هر نقطه از جهان

با افزایش حجم معاملات طلا در ایران و جهان، وجود استانداردهای ملی و بین‌المللی طلا برای ایجاد امنیت و شفافیت در معاملات ضروری است. این استانداردها تضمین می‌کنند که اطلاعات مرتبط با عیار، خلوص، منشأ تولید، روش تصفیه، بسته‌بندی و حتی کد استاندارد طلا هر قطعه طلا شفاف، دقیق و قابل راستی‌آزمایی باشند.

در ایران، وجود استانداردهایی نظیر T۲۴۹۰ و ۸۱۰۶ بازار طلا را به بازاری عاری از تقلب و کلاهبرداری و شفاف تبدیل کرده است. استانداردهای بین‌المللی به خریدار اجازه می‌دهد در بازارهای بین‌المللی طلای خود را معامله کند.

استانداردهای ملی و جهانی طلا با ایجاد پلی میان تولیدکنندگان، آزمایشگاه‌های تعیین عیار و فروشندگان زمینه‌ایی فراهم می‌کند تا معاملات طلا با امنیت، اطمینان و شفافیت بیشتری انجام شود.

شمشهای طلا تولید شده در زرپاد تنها شمشهایی درا ایران هستند که دارای گواهینامه ملی استاندارد به شماره T2490 می‌باشند. شما میتوانید با خرید از زرپاد دو فاکتور قیمت و کیفیت را برای اطمینان خاطر از خرید مطمعن کنار هم داشته باشید.

سوالات متداول

راهنمای کامل استاندارد طلا و استاندارد ملی و بین المللی طلا

منابع:

Meine Schatzkammer | Gold Market | Diligence Certification | Fluke | Markets | ASTM | Gold News | QCB Co.